Củ nén (hay còn gọi là hành tăm, hành trắng) có tên khoa học là Allium schoenoprasum là một là một loài thực vật thuộc họ Hành, có nguồn gốc ở châu Âu, châu Á và Bắc Mỹ. Tại Việt Nam, củ nén được trồng đại trà, phổ biến từ vùng Quảng Nam đến Quảng Trị.
Củ nén Quảng Ngãi
Tác dụng đặc biệt của củ nén
Củ nén không chỉ đơn thuần là loại gia vị giúp tăng thêm phần hấp dẫn độc đáo cho món ăn mà trong Đông y củ nén được đánh giá như một loại dược liệu, với vai trò hỗ trợ nhiều căn bệnh vô cùng hiệu quả.
Công dụng của củ nén (hành tăm) trong điều trị bệnh
Theo Đông Y, củ nén có vị cay, mùi hăng nồng, tính ấm. Có tác dụng giúp ấm tỳ vị, tiêu đờm, giảm ho, giảm ra mồ hôi, sát khuẩn, lợi tiểu, giải độc, trị cảm hàn, bí tiểu tiện, côn trùng cắn, ngộ độc chì.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu y khoa còn cho thấy, lá và củ hành tăm có chứa hợp chất lưu quỳnh (tinh dầu) giống như hành tỏi nhưng đặc biệt hơn vì có chất metylpentydisufid, pentyhydrodislfid, có nhiều silicium. Đặc biệt, ở lá củ nén còn có nhiều chất tiền vitamin A, B, C.
Củ nén được dùng làm thuốc trị bệnh trong một số trường hợp sau:
- Củ nén trị sổ mũi, nóng rét, đau đầu do thời tiết: Dùng khoảng 20 củ nén giã nhuyễn cho vào cháo gạo tẻ, nấu chín, cho thêm 1 thìa giấm, ăn khi còn nóng.
- Củ nén trị ho: Sử dụng củ hoặc lá củ nén trộn chung với đường phèn hấp cơm hoặc hoặc chưng cách thủy, lấy nước uống.
- Củ nén chữa cảm: Giã nát 10 củ nén, sau đó đem sắc lấy nước uống.
- Củ nén chữa phong hàn, sốt không ra mồ hôi, đau nhức người, nước tiểu trong, sợ lạnh: Dùng củ nén và lá tía tô mỗi thứ từ 20 – 30gr, thái nhỏ nấu cháo ăn khi còn nóng. Sau đó đắp chăn nằm để cho ra mồ hôi.
- Củ nén chữa trướng bụng, bí tiểu: Củ nén giã nát, sau đó đem sao cho nóng, để củ nén vào trong túi đắp vùng bụng dưới (vùng bàng quang). Nếu củ nén dùng cho trẻ nhỏ bị bí đái thì sử dụng khoảng 4gr giã dập, chưng cách thủy và cho trẻ uống nóng (bỏ bã).
- Củ nén trị tiêu chảy: Để chữa tiêu chảy, dùng vài củ nén và 10gr táo tây cho vào nồi sắc lấy nước uống.
- Củ nén trị chấn thương, phòng tụ máu: Nhờ tác dụng kháng khuẩn nên củ nén được dùng để chữa chấn thương, tụ máu. Chỉ cần dùng hành tăm giã nát đun sôi lấy nước để rửa vết thương.
- Củ nén giải độc, tăng cường đề kháng: Thường xuyên ăn củ nén sẽ có tác dụng phòng ngừa cảm, giúp đào thải các chất độc khỏi cơ thể. Với những người làm việc trong môi trường nhiều yếu tố độc hại (xăng dầu, nhựa, sơn…), thì việc ăn củ nén sẽ phát huy hiệu quả giải độc vô cùng tốt.
Củ nén chưng cách thủy đường phèn
Củ nén hành tâm Quảng Ngãi
Củ nén (hành tâm)